Vend depozitimi sanitar

Vend depozitimi sanitar ndodhet rreth 750 metra në veri të fshatit Maliq në Bashkinë Maliq.

Si organizohet puna në landfill

Për shkak të ndryshimit të rritjes së konsumit, menaxhimi i mbetjeve është kthyer në një sfidë të madhe për autoritetet lokale në dekadat e fundit. Mungesa e burimeve financiare dhe njohurive teknike kanë penguar realizimin e shpejtë të zgjidhjeve. Para ndërtimit të këtij vend depozitimi sanitar në Maliq, në rajonin e Korçës kishte vendgrumbullime të shumta të pakontrolluara. Disa prej tyre kanë paraqitur rrezik për mjedisin dhe shëndetin e njerëzve.

Ndërtimi i vend depozitimit sanitar në Maliq u realizua me mbështetjen e Qeverisë Gjermane përmes Bankës Gjermane për Zhvillim KfW Entwicklungsbank. Vend depozitimi është projektuar dhe ndërtuar sipas standardeve të larta mjedisore të Bashkimit Evropian.

Figura: Pamje nga ajri e vend depozitimit në qershor 2019

Baza fundore e vend depozitimit përbëhet nga disa shtresa izoluese për të parandaluar depërtimin e lëngut kullues (uji i ndotur nga mbetjet). Nëpërmjet një sistemi tubacionesh, lëngu kullues mblidhet dhe drejtohet në një impiant trajtimi. Për trajtimin e lëngut kullues, përdoret një nga teknologjitë më të përparuara në botë, përkatësisht osmoza e kundërt (Reverse Osmosis). Uji i trajtuar ka një cilësi të ngjashme me ujin e lumit Devoll.
Çdo kamion për grumbullimin e mbetjeve që hyn në vend depozitim peshohet në mënyrë që të monitorohet sasia dhe vëllimi i mbetjeve të depozituara në vend depozitim.

Figura: Peshimi i një kamioni për grumbullimin e mbetjeve në vendgrumbullim

Stafi i vend depozitimit koordinon kamionët që shkarkojnë mbetjet në vend depozitim dhe kontrollon përmbajtjen e mbetjeve nëse ka materiale që nuk lejohen të depozitohen në vend depozitim. Mbetjet depozitohen sipas një plani dhe ngjishen nga kompaktori i vend depozitimit, një makineri e veçantë për këtë proces pune.
Për të parandaluar përhapjen e mbetjeve nga era, përhapjen e aromave të këqija dhe hyrjen e kafshëve, mbetjet mbulohen rregullisht me dhé.

Pasi të jenë depozituar sasi të mjaftueshme mbetjesh, do të instalohet një sistem për grumbullimin e gazit në vend depozitim. Gazi i vend depozitimit përmban metan, i cili është një gaz serrë dhe 21 herë më i dëmshëm se dioksidi i karbonit. Në mënyrë që të eliminohet metani, gazi i mbledhur do të digjet në një impiant të posaçëm trajtimi. Gjenerimi i gazit të vend depozitimit do të monitorohet vazhdimisht dhe nëse sasia dhe përmbajtja e metanit do të jenë të mjaftueshme, do të instalohet një motor për prodhimin e energjisë elektrike dhe nxehtësisë duke përdorur gazin e vend depozitimit.

Figure: Weighing of a waste collection truck at the landfill

Jetëgjatësia e vend depozitimit është përllogaritur të jetë 20 vjet. Drejt fundit të kësaj periudhe, do të përgatitet një plan për mbylljen dhe rehabilitimin dhe do të vlerësohet mundësia për ri-shfrytëzimin e vendit, p.sh. për instalimin e paneleve diellore, fushë për aktivitete argëtuese ose krijimin e një mbulese vegjetative.

Përpara se të fillojë ri-përdorimi i vendit, mbetjet do të mbulohen dhe do të ketë një sistem izolues sipërfaqësor. Kjo do të parandalojë depërtimin e ujit të rreshjeve në trupin e vend depozitimit dhe në këtë mënyrë do të minimizohet gjenerimi i gazit dhe lëngut kullues. Tubat në sistemin izolues sipërfaqësor do të shërbejnë për mbledhjen e gazit të vend depozitimit për trajtim.

Sipas rregulloreve kombëtare, ndikimet në mjedis të vend depozitimit do të monitorohen për një periudhë prej të paktën 20 vjet pas mbylljes së tij.

Figura: Impianti i trajtimit të gazit në landfill